18 juni 2022 – Excursie Oostvoorne

Het thema van deze dag is:

“Oostvoorne”

We brachten een bezoek aan een plaats in Zuid-Holland waar je niet zo gauw aan zou denken. Verstopt achter Den Briel, ligt Oostvoorne met een alleraardigst dorpspleintje, omzoomd met grote bomen. Aan het pleintje ligt het cultureel centrum “De Man”, waar we koffie dronken en een lezing kregen van Alexandre van den Berg. Alexandre kennen we nog van Develstein en Dordrecht. De lezing ging over de burcht van Oostvoorne. Hierna leidde hij ons naar de plaats waar de voorhof van het motte kasteel was. Dit terrein was volledig ommuurd, er stond een gebouw met toren, het zgn. Wendelsteen. Verder waren er dienstgebouwen en een St. Pancras kapel. Hiervandaan had men een prima uitzicht op de nog steeds hoog gelegen resten van het kasteel.

Via de brug over de gracht en de restanten van de ingangstoren en dan nog de trap op, waren de opgemetselde restanten van de weermuur met aanzetten van de spaarbogen en twee torens en natuurlijk de hoofdtoren keurig waar te nemen. Alexandre wees op wat onduidelijk heden in bijvoorbeeld de kelder. Achter de Donjon was nog een achterpoortje te zien.

We verlieten de burcht weer via de voorhof en werden opgevangen door mevr. Maaike Schalij van Hoey Smith bij haar 14e eeuwse woonhuis, Huize Overburgh. Zij leidde ons door het oudste gedeelte waarin o.a. een gigantische schouw  aanwezig was. Hier woonde de deken en acht Kanunnikken die de dienst verzorgden in de kasteelkapel.

Verder diende het ook als boerderij. Na 1571 werd het alleen als boerderij uitgebaat. Het werd toen wel de Jacobahoeve genoemd. In 1911 was er zware stormschade en in 1932 een hevige brand. Gelukkig hebben de eigenaren veel moeite gedaan om het te restaureren. Mevrouw leidde ons door de tuinen om de achterzijde te kunnen bewonderen. De latere toevoegsels zijn hier goed te zien. In restaurant “Eus” hebben we aan een lange tafel een heerlijke lunch gegeten.

Richting het dorpsplein deden we de dorpskerk aan. Al in 1105 wordt er in de bronnen al een St. Lambrecht kerk genoemd. Na een brand in 1607 is de huidige sobere kerk gebouwd, waar in de 1861 de consistorie tegenaan is gezet. Aan de zuidzijde van de met uivormige spits (1627) bekroonde toren is een halfronde traptoren. Het Batz-Friedrichsorgel is in 1770 gemaakt voor de Doopsgezinde kerk van Haarlem en in 2000 hier geplaatst. Het heeft landelijke bekendheid. De preekstoel en de twee herenbanken, Lodewijk XV, zijn van na 1740. De psalmborden, Lodewijk XVI en acht gebrandschilderde ramen, uit 1744/45. Deze ramen bevatten ter plaatse verzonnen wapens,zo vertelde mij de gids. Twee ramen bij het orgel dateren uit 2000.

Achter de kerk is de oudheidskamer gelegen waarin natuurlijk de geschiedenis van het dorp wordt verteld maar er staat ook een grote maquette van de Motteburcht. Op weg naar de parkeerplaats kregen we nog wat informatie over het verdwenen huis Mildenburg. Op het nu braak liggende stuk grond stond al in 1736 een sierlijk gelegen buitenplaats met o.a. een waterpartij en sterrenbos. Ook was er een doolhof dat een kopie van het doolhof van Versailles schijnt te zijn geweest. Het terrein werd vroeg 20e eeuw bedreigd door verkaveling. In 1938 werd er een huis ‘t Reigersnest gebouwd en in 1947 werd Mildenburg gesloopt. Het terrein is nu van de Stichting Het Zuid-Hollands Landschap. De volgende stop was het fundament van de van oorsprong houten vuurbaak uit 1280, die in 1350 is vervangen. door een stenen exemplaar. Het was 30 m. hoog, 12 m. doorsnede, het had 2 m. dikke muren en was achtzijdig. Het werd in 1551 gesloopt. In 1937 is het oude fundament herontdekt.

Met de auto naar de betrekkelijk nieuwe buitenplaats Olaertsduyn. J.W. Hanrath ontwierp dit huis, in de nieuwe Engelse historische stijl, in opdracht van de Rotterdamse reder en cargadoor William Smith. De familie van Hoey Smith die het bewoonde keerde na de Tweede Wereldoorlog niet meer terug en in 1947 werd het huis en de tuin in gebruik genomen door de Volkshogeschool.Er werden nieuwe gebouwen neergezet waaronder een conferentiehotel. Plannen zijn er voor sloop van het hotel en het te vervangen voor vakantie lodges. De heer Meidert van Buuren vertelde de geschiedenis en meer over zijn buiten en liet ons alle kanten zien en leidde ons door de tuin. Mooi is de achterzijde met de zuilen en wat ingemetselde historische attributen. In het park stond nog een oud houten speelhuisje dat op restauratie wachtte. De afsluitborrel werd gehouden in “Het Wapen van Marion”.

Dus eerst nog even over de dreven gaan om aan de kust te komen. In de duinen stond ooit “de Belvedere” dat bij het huis Zeeburgh behoorde. Het bestuur van Waterschap Voorne vergaderde hier vanaf 1742. In 1942 moest het worden afgebroken door de bezetter. Eind 20e eeuw vond men dat het herbouwd moest worden. Door dat de oorspronkelijke bouwtekeningen bewaard waren en door subsidies is sinds 2014 de koepel weer toegankelijk voor publiek. Het staat dicht bij de oorspronkelijke plek. Je ziet vandaar nu de zeehavens. Binnen in Het Wapen, hadden de leden weer een mooi plekje gevonden en kon men de interessante dag doornemen. De voorzitter rondde de excursie af en bedankte de aanwezigen en de excursie leider voor het goede werk. Was u er niet bij, dat was jammer, maar in het najaar is er weer een excursie, elders.

Tot dan. HaBra.